Woningcorporatie Bo-Ex verduurzaamt woningen samen met bewoner en IRIS

Woningcorporaties zoals Bo-Ex verduurzamen de komende jaren hun woningen. Alles wat helpt om dit doel te bereiken ziet Bo-Ex als een kans. Daarom is de woningcorporatie partner in het Europese IRIS project, waarin verschillende Europese steden slimme oplossingen ontwikkelen om steden te verduurzamen. IRIS is in Utrecht actief in de wijken Kanaleneiland-Zuid en Overvecht en Martijn Broekman van Bo-Ex geeft een inkijkje wat de Utrechtse woningcorporatie hier doet met IRIS.

Dit artikel stond in de juni 2022-editie van de lokale krant De Zuidwester. Bekijk hier het artikel online, of download hier de hele krant in pdf.

De kracht van innovatie

“Zo’n 6-7 jaar geleden werden we gevraagd mee te doen aan het onderzoeksproject”, vertelt Martijn Broekman, projectmanager bij Bo-Ex. Meedoen aan onderzoeksprojecten is niet zonder risico en vergt investering, niet alle woningcorporaties doen dit. Maar voor Bo-Ex is het juist belangrijk. “Woningcorporaties hebben een enorme opgave en we zijn er nog lang niet. Alle initiatieven die ons of de buitenwereld kunnen helpen om die volgende stap in de energietransitie te zetten zijn zeer welkom.” Maar wat levert het dan op? “Met een project zoals IRIS doen we veel kennis op. Goede punten van de aanpak in flats nemen we dan weer mee naar andere flats.”, vertelt Martijn.

“Woningcorporaties hebben een enorme opgave en we zijn er nog lang niet. Met een project zoals IRIS doen we veel kennis op.”

Martijn Broekman, projectmanager bij Bo-Ex

Duurzame flatrenovaties

Met hulp van het IRIS project zijn 96 woningen aan de Alexander de Grotelaan in Kanaleneiland gerenoveerd. Martijn Broekman: “Het is een ingrijpende gebeurtenis voor bewoners, daarom bundelen we zoveel mogelijk werkzaamheden zodat alles in één keer klaar is. Daar voegen we verbeteringen aan toe zoals het verhogen van inbraakwerendheid, brandveiligheid en energieprestatie.” Het energieverbruik is verminderd door isolatie, een nieuw ventilatiesysteem en een hybride warmtepomp met warmteterugwinning. Zonnepanelen op daken wekken duurzame energie op. Je kunt zo zelf zonnestroom opwekken met het zonnepanelenproject van Bo-Ex. Het resultaat mag er zijn: de flats zijn van energielabel C of D naar label A of A+ gegaan. Na deze flats werken we momenteel ook aan de renovatie van twee gelijke flats aan de Columbuslaan. Voor beide flats is nu genoeg draagvlak gehaald onder bewoners om te verduurzamen. De huidige hoge energieprijzen maken het voor bewoners ook aantrekkelijker om in te stemmen met het plan om te verduurzamen.

Hulp bij verduurzaming

We vragen Martijn wat bewoners van de renovatie vinden. “Een renovatie is net een kleine verhuizing. Veel bewoners zitten daar niet op te wachten. Maar zodra het stof is neergedaald, zijn de meesten hartstikke blij met hun nieuwe woning”. De energiebesparing hangt wel af van hoe je het huis gebruikt. Martijn: “Bewoners krijgen bij de sleuteloverdracht uitleg hoe alles werkt maar dat blijft vaak niet hangen. Daarom gaan Energiecoaches een paar maanden later nog eens bij bewoners langs.” Na de oplevering bespaarde een gemiddeld gezin enkele tientjes per maand. Sinds de energieprijzen fors zijn gestegen zal dat geen directe geldbesparing meer opleveren, maar moet je nagaan hoe hoog de rekening was geweest zonder deze verbeteringen!

“Een renovatie is net een kleine verhuizing. Veel bewoners zitten daar niet op te wachten. Maar zodra het stof is neergedaald, zijn de meesten hartstikke blij met hun nieuwe woning”

Slimme thermostaat als energiehulpje

Bo-Ex plaatst ook gratis slimme thermostaten in gerenoveerde woningen, de Toon® van Eneco. Hiermee regel je de temperatuur in de woning en zie je direct het energieverbruik en -opwek. “De Toon draagt bij aan bewustwording en dat helpt om meer energie te besparen. Verbruik komt tot leven met de Toon.” aldus Martijn. IRIS heeft gezorgd voor de financiële ruimte en het traject er omheen. “Samen met het Utrecht Sustainability Institute, HKU en bewonersconsulent hebben we uitgedacht hoe je bewoners het beste kunt benaderen. Er kwamen leuke ideeën uit. Maar vooral langs deuren gaan en het directe contact werd door bewoners gewaardeerd.” Uit enquêtes blijkt dat de meeste bewoners tevreden zijn met de Toon. Bovendien hoef je geen abonnement te hebben waardoor het ook echt gratis is en blijft.

Stroom van zonnepanelen gelijk gebruiken

In tegenstelling tot wisselstroom wat normaal gesproken uit het stopcontact komt, wekken zonnepanelen gelijkstroom op. De omzetting naar wisselstroom kost energie. Als je gelijkstroom direct kunt gebruiken, levert dat dus een energiebesparing op. Een toepassing is er zeker volgens Martijn: “Sommige apparaten worden nu aangepast voor wisselstroom terwijl ze eigenlijk beter werken op gelijkstroom.” Binnenkort start Bo-Ex met IRIS een uitgebreide proef en zoekt nog 7 huurwoningen die mee willen doen. Woningen krijgen aangepaste verlichtingspunten en een accu voor opslag van gelijkstroom. “We denken ook over het aanbieden van apparatuur geschikt voor gelijkstroom zoals een stofzuiger.” Hiermee hoopt Bo-Ex nog meer energie te kunnen besparen.

“Uiteindelijk doen we dit om onze huurder te kunnen bedienen. Want daar doen we het allemaal voor!”

Steeds sneller verduurzamen

“We hebben veel geleerd van dit IRIS project en andere projecten. Deuren gaan open die normaal gesloten blijven door zo’n langdurige samenwerking met partijen als de Gemeente Utrecht, Eneco en netbeheerder Stedin.” Bo-Ex doet nu ook mee in het onlangs gestartte Europese ARV project. Het doel is verouderde hoogbouwflats snel en makkelijk te verduurzamen. “Uiteindelijk doen we dit om onze huurder te kunnen bedienen. Want daar doen we het allemaal voor!”