Wonen in een energieleverende flat is even wennen, wel fijn. Zeker nu!

In de zomer van 2021 is de gerenoveerde flat aan de Henriëttedreef in de Utrechtse wijk Overvecht opgeleverd. Met het vernieuwende Inside Out renovatiesysteem is deze flat als eerste in Europa zelfs energieleverend gemaakt, oftewel het wekt meer energie op dan bewoners en de flat verbruiken. Hierdoor zijn de energiekosten gedaald. Ook is de ventilatie verbeterd en worden de appartementen duurzaam verwarmd. Voor het beste resultaat is het belangrijk dat je die technische snufjes goed gebruikt. Dat is nog wel eens een uitdaging, zeker voor de wat oudere bewoners. Daarom worden bewoners bijgestaan door energiecoaches die bij de mensen thuis komen. En wat blijkt? Bewoners zijn heel tevreden over hun vernieuwde duurzame appartement!

Energiecoaches v.l.n.r. Joep Dickhaut, Ad Kwak en Sander Ekstijn bij de warmtepompen op het dak van de flat.

Energiecoaches helpen bewoners

Veel mensen wonen al heel lang aan de Henriëttedreef en zijn erg gewend aan stadsverwarming. Wonen zonder aardgas en stadswarmte blijkt “flink anders” te zijn. Zeker ouderen moeten echt wennen aan de techniek. Vanwege al die veranderingen in huis zijn in het afgelopen jaar energiecoaches Ad Kwak, Sander Ekstijn en Joep Dickhaut van Energiecoöperatie Energie-U bij de meeste bewoners langs geweest. Energiecoaches geven onafhankelijk advies en nemen echt de tijd om naar bewoners te luisteren. Ze helpen met de manier waarop bewoners omgaan met het vernieuwde appartement en energie. Veel aandacht gaat naar hoe de installaties zo goed mogelijk gebruikt worden en welk gedrag daar het beste bij past. Ook laten de energiecoaches aan bewoners zien met de energiedisplay hoeveel energie er nu wordt gebruikt. “Het levert altijd leuke en vaak verrassende gesprekken op. Erg waardevol voor iedereen!,” vinden de energiecoaches. De inzet van energiecoaches is een initiatief van woningcorporatie Bo-Ex en Bos Installatiewerken nadat de gerenoveerde flat in april 2021 werd opgeleverd door het Inside Out-consortium. Nu wordt het Inside Out renovatiesysteem verder ontwikkeld en ondersteund door de Europese projecten IRIS Smart Cities en ARV Climate Positive Circular Communities.

Wat was het moeilijkste onderdeel in huis?

Met een app op je telefoon of iPad kun je je energieverbruik checken, waar je ook bent. Handig!

De appartementen in de flat aan de Henriëttedreef worden verwarmd met grote warmtepompen op het dak. Warm water van ongeveer 35 graden Celsius stroomt naar een grote radiator in de woonkamer voor verwarming en ventilatie van het appartement. Stadsverwarming maakt gebruik van water van 80 graden Celsius, dus dat levert een grote energiebesparing op omdat water minder verwarmd wordt. Een bewoner reageerde enthousiast: “Blij dat we van de stadsverwarming af zijn. Toen betaalden we héél véél per maand!”

Bijna alle bewoners moeten leren hoe ze met hun huis moeten verwarmen met deze lagere temperaturen. “De truc is om een constante temperatuur aan te houden en dan is het altijd heerlijk behaaglijk in huis,” vertelt energiecoach Joep. Verder komen de energiecoaches veel open ramen tegen. “Door de automatische ventilatie in het appartement is een kwartiertje meer dan genoeg. Langer ventileren zorgt voor verlies van warmte en dus onnodig energieverbruik,” legt energiecoach Sander uit. “In de zomer is het juist weer belangrijk om op tijd de zonwering naar beneden te doen en de ramen dicht te houden om de warmte buiten de deur te houden.” Zonwering is overal aanwezig in de vorm van screens aan de buitenkant van de flat.

Bewoners zijn blij met..

Vooral de frisse lucht in huis door de slim gecontroleerde constante ventilatie en de egale warmte worden heel erg gewaardeerd door bewoners. “Bij de meeste bewoners levert het Inside Out concept daadwerkelijk een lagere energierekening op. Bij sommige bewoners was het energieverbruik nu nog hoger dan gemiddeld, maar de verwachting is dat met wat bewuster en aangepast gedrag dit verholpen kan worden,” aldus Sander. Verder bleek dat bepaalde delen van het gebouw wat warmer of kouder werden dan verwacht of gewenst. De koudeklachten zijn verholpen door aanvullende maatregelen in die woningen. “Na dit eerste jaar is er nog een jaar uitgetrokken om het voor iedereen goed in te regelen,” legt Sander uit.

Flat aan de Henriettedreef

Alle energie wordt opgewekt door de vele zonnepanelen bevestigd aan de buitenkant van de flat. Enig idee hoeveel zonnepanelen er op het dak en in de gevel verwerkt zijn? Ongeveer 1100 zonnepanelen! Bewoners betalen een vaste Energie Service Vergoeding aan woningcorporatie Bo-Ex, die gelijk blijft zelfs met de huidige ontwikkelingen. De energierekening is dan voor de meeste bewoners nul euro. Als je minder verbruikt dan je bundel, krijg je zelfs nog wat geld terug. “In het verlengde zijn we blij, zeker met de stijgende energieprijzen, dat we nu in een energiezuinige flat wonen,” aldus een tevreden bewoner van de energieleverende flat aan de Henriëttedreef.

Maandelijks extra ondersteuning

Om bewoners extra te ondersteunen delen de energiecoaches iedere maand drie tips in de lokale nieuwsbrief. Zo blijft er aandacht voor het energieverbruik en hoe je het beste je huis kunt verwarmen en ventileren op de nieuwe manier. Zoals:

1. Toch even ventileren? Zet dan niet je raam of deur langer open dan een kwartier. Je hebt goede ventilatie, meer is echt niet nodig.
2. Klaar met douchen? Doe de badkamerdeur dicht, dan wordt het vocht in de badkamer sneller afgevoerd.
3. Maak je ventilatie filters regelmatig schoon.

Inside Out renovatiesysteem

Het Inside Out renovatiesysteem is ontwikkeld door het Inside Out-consortium binnen het gelijknamige project gesteund met Topsector Energie subsidie van het Ministerie van EZK. Door het gebruik van geprefabriceerde delen inclusief alle installatietechniek zoals verwarming en ventilatie, is de renovatie een kwestie van het uittrekken van de oude jas en het aantrekken van een nieuwe. Vergelijkbare jaren 60 flats kunnen zo systematisch en snel worden verduurzaamd. De veelbelovende techniek wordt nu opgeschaald voor meer flats wereldwijd in het Europese ARV-project. Het Inside Out project is uitgevoerd door Bos Installatiewerken met haar ketenpartner Alkondor Hengelo in opdracht van Bo-Ex. Naast deze projectpartners is het modulaire Inside Out renovatiesysteem mede ontwikkeld door Mex Architects, Hogeschool Utrecht, Universiteit Utrecht en Bosch Thermotechniek, onder leiding van het Utrecht Sustainability Institute.