Technische en duurzame zaadjes planten

Hoe werkt isolatie en ledverlichting? Wat doen zonnepanelen en warmtepompen? Onze toekomst heeft veel techniek nodig terwijl steeds minder jongeren kiezen voor technische beroepen. Stichting Technotrend geeft natuur- en technieklessen op scholen zodat leerlingen niet alleen leren over duurzaamheid, maar ook techniek weer aantrekkelijk wordt. Het Utrechtse Protofunk ontwikkelt nu samen met leerlingen en Technotrend een game waarin je Kanaleneiland kunt verduurzamen. Met de lessen en de game maken leerlingen en bewoners op een leuke manier kennis met duurzaamheid én technische beroepen. Dit wordt mogelijk gemaakt door het Europese IRIS project, dat werkt aan een duurzaam Kanaleneiland.

Dit artikel stond in de september/oktober 2022-editie van de lokale krant De Zuidwester. Bekijk hier het artikel online, of download hier de hele krant in pdf.

vlnr Friso Booij (Protofunk), Eline Koelen (Stichting Technotrend) en Sterre Troostheide (Protofunk)

Is duurzaamheid niet gesneden koek?

“In 2018 zijn IRIS duurzaamheids- en technieklessen opgezet voor de groepen 5 tot en met 8. Basisschoolleerlingen en hun ouders raakten zo bekend met duurzame oplossingen van het Europese IRIS project in hun wijk Kanaleneiland,” vertelt programmaleider Eline Koelen van Stichting Technotrend. “Voor kinderen in Kanaleneiland is duurzaamheid niet zo bekend. Het gaat ons om het planten van zaadjes, want de bijzondere lessen op school onthoud je!” Het lesprogramma eindigt met de Energiemarkt, waar leerlingen aan ouders vertellen welk beroep past bij 3D printen bijvoorbeeld. “Ze worden echt bewuster van wat mogelijk is. Komend schooljaar hopen we bij nog meer basisscholen aan de slag te kunnen.”

“Het gaat ons om het planten van zaadjes, want de bijzondere lessen op school onthoud je!” – Eline Koelen (Stichting Technotrend)

Meer doorstroom naar techniek

Stichting Technotrend maakt en geeft nu lessen op allerlei scholen, van basisschool tot technische beroepsopleidingen. “We willen vooral dat leerlingen doorstromen naar technische beroepen,” legt Eline uit. Groepen 7 en 8 doen bijvoorbeeld technische workshops op het VMBO Globe College. “Leerlingen zijn echt onder de indruk en krijgen zin om naar het Globe College te gaan.” Daarnaast werkt Technotrend mee aan de herziening van MBO Bouwkunde, zodat de opleiding weer meer studenten trekt en duurzaamheid in het lesprogramma opneemt.

Oplossingsgericht leren denken

Met techniekdocent Denny van Beusichem van het Globe College loopt nu ook het Technologie en Toepassing-programma waarin leerlingen uit het derde of vierde jaar aan de slag gaan met echte opdrachtgevers. Woningcorporatie Bo-Ex bijvoorbeeld moet veel flats in de wijk duurzaam renoveren. Grote uitdaging is het goed informeren van bewoners zodat ze mee willen doen. Leerlingen bedenken manieren om technische oplossingen voor hen aantrekkelijker te maken. Jongeren zijn de oplossingsdenkers van de toekomst en dat maakt deze lessen zo belangrijk.

Game als lesmethode

Protofunk ging eerder dit jaar aan de slag met de ontwerpvraag van Gemeente Utrecht om duurzame IRIS projecten in Kanaleneiland zichtbaar te maken. Zo kan iedereen zien wat er in de wijk gebeurt aan verduurzaming. Interactieontwerpers Friso Booij en Sterre Troostheide maken nu een game voor lesprogramma’s van de basisschool. “Zo kan het helpen bij de beroepskeuze en de voorbereiding voor de middelbare school,” vertelt Friso. In de game ga je samen op zoek naar de beste manier om Kanaleneiland zo duurzaam mogelijk te maken. Je kunt bijvoorbeeld zonnepanelen en duurzame meters plaatsen. “We hebben ook gesproken met bewoners over hun ervaringen en dat ingebouwd in het spel,” aldus Friso. Net als in de echte wereld, zijn grondstoffen en het geluksgevoel van bewoners belangrijke succesfactoren.

“We hebben ook gesproken met bewoners over hun ervaringen en dat ingebouwd in het spel” – Friso Booij (Protofunk)

Leerlingen als game ontwikkelaars

Eerst werd een papieren prototype getest op basisschool Het Schateiland in Kanaleneiland, een bordspel. “Leerlingen waren eerst teleurgesteld omdat zij een computerspel hadden verwacht, maar zo testen we eerst de opzet van het spel,” vertelt Friso. Sterre herinnert zich vooral de goede sfeer: “Tijdens het spelen ontstond discussie, leerlingen waren hartstikke betrokken!” “We mochten terugkomen maar dan wel met een digitale game,” grapt Friso. In september testen zij de game nog meerdere keren met leerlingen zodat het in de herfst klaar kan zijn. Sterre: “Door rondes van ontwikkelen en testen wordt de game steeds beter afgestemd op de leerlingen.” Daarna kan iedereen de game spelen op de website van de gemeente.

“Tijdens het spelen ontstond discussie, leerlingen waren hartstikke betrokken!” – Sterre Troostheide (Protofunk)